ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΣΑΡΑΝΤΑΙΝΑΣ

Το φετεινό καλοκαίρι μεταβαίνοντας στην Μανδρινή Ναυπακτίας για να μαζέψω τα τελευταία μου μελίσσια από τα έλατα, επισκεύτηκα την Σαράνταινα ,από την πλευρα τη Αιτωλοακαρνανιάς, για πρώτη φορά και μαγεύτικα. Ένα καταπληκτικό τοπίο (σας παραθέτω φωτογραφίες), που είχα ακούσει τόσα πολλά, από παππούδες και γνωστούς και ειλικρινά έμεινα άναυδος. Σύμφωνα με παλαιότερη δημοσίευση του "Ιχνηλάτη" την οποιά θα αναρτήσω ξανά, το υπέροχο αυτό τοπίο θα θυσιαστεί στον βωμό του κέρδους και της ''ευημερίας". Σχεδόν σε όλες τις κορυφογραμμές της Ορεινής Ναυπακτίας κάθε τόσο ξεφυτρώνουν οι ανεμογεννήτριες για την παραγωγή φτηνού και οικολογικού ηλεκτρισμού , ενέργεια που με βρίσκει σύμφωνο  εν μέρει. 

Διότι :

        α). δεν είναι άδικό αυτοί που παράγουν το φτηνό ηλεκτρικό ρεύμα (κάτοικοι ορεινών χωριών με πενηχρά έσοδα - σύνταξη Ο.Γ.Α.) να το πληρώνουν πανάκριβα, ενώ στα νησιά του Αιγαίου κάποιοι να πλουτίζουν με το ηλεκτρικό στη μισή τιμή, και δεν δέχονται την τοποθέτηση ανεμογεννητριών στον τόπο τους;

         β). δεν είναι κρίμα σε άλλλες περιοχές να καταστρέφονται παρθένα δάση και τοπία  ενώ στα νησιά δεν τοποθετούνται γιατί χαλάει η οπτική εικόνα των τουριστών;

   Φτάνει πιά ο εμπεγμός, καιρός να σοβαρευτούμε  και να πάψει η κοροιδία των κατοίκων της υπαίθρου για να κερδοσκοπούν κάποιοι .

Αρκετά οικολογικά εγκλήματα έγιναν στον Νομό Αιτωλοακαρνανίας.

'

Δάσος οξιάς

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Καρπενήσι 14-2-2008
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Αριθμ. Πρωτ.: 4
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ Δ/ΝΣΗ ΔΑΣΩΝ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ
Προς: Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων
Ταχ. Δ/νση :Καρπενήσι 36100
Δ/νση Αισθητικών Δασών, Δρυμών και Θήρας
Τμήμα Γραφείο: Τμήμα Γ΄ Πληροφορίες: Στ. Κοσμάς Χαλκοκονδύλη 31
Τηλέφωνα: 2237022946 – 23017 114 73 Αθήνα
FAX : 2237023017
Κοιν.: Δασαρχείο Καρπενησίου
36 100 Καρπενήσι
ΘΕΜΑ: Τροποποιημένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το έργου: «Εγκατάσταση Αιολικού Σταθμού Παραγωγής Ενέργειας (ΕΣΠΥΕ), της εταιρείας ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΒΕΤΕ στις θέσεις Καστρί - Κοκκάλια, ισχύος 18,9MW, Καράβι-Αλογοβούνι, ισχύος 23,4 MW και Τύμπανο Τρυπήρι ισχύος 13,5 MW του Δήμου Δομνίστας, Νομού Ευρυτανίας»

ΣΧΕΤ: Το 104541/6404/20-12-07 έγγραφό σας.

Σε απάντηση του παραπάνω εγγράφου σας, για τις απόψεις μας επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου «Εγκατάσταση Αιολικού Σταθμού Παραγωγής Ενέργειας (ΕΣΠΥΕ), της εταιρείας ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΒΕΤΕ στις θέσεις Καστρί - Κοκκάλια, ισχύος 18,9MW, Καράβι-Αλογοβούνι, ισχύος 23,4 MW και Τύμπανο -Τρυπήρι ισχύος 13,5 MW του Δήμου Δομνίστας, Νομού Ευρυτανίας» σας γνωρίζουμε τα εξής:Οι εκτάσεις που αναφέρεται η μελέτη είναι Δημόσιες δασικές εκτάσεις. Το μεγαλύτερο μέρος τους εκτείνεται στην ψευδαλπική ζώνη και στα χαμηλότερα υψόμετρα δάση ελάτης και οξιάς που αναπτύσσονται στα δασοόρια. Το υψόμετρο που θα αναπτύχθούν τα πάρκα κυμαίνονται από 1.600μ μέχρι 1.992μ!. Και οι τρείς αιολικοί σταθμοί βρίσκονται εντός του καταφυγίου άγριας ζωής «Κρικέλλου-Σταύλων –Άμπλιανης».

Δεν συμφωνούμε για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων στη συγκεκριμένη περιοχή για τους λόγους που σας παραθέσαμε με αριθμ. πρωτ.2679 πε/13 – 5 – 2002 έγγραφό μας.

Επιπλέον, διερευνώντας έκτοτε με περισσότερη λεπτομέρεια τα στοιχεία της περιοχής, είμαστε πεπεισμένοι ότι είναι πραγματικό έγκλημα κατά της φύσης μια τέτοιου μεγέθους επέμβαση στην περιοχή της κορυφογραμμής αυτής με αυτό το υψόμετρο. Το αιολικό πάρκο τοποθετείται στην καρδιά ενός φυσικού οικοσυστήματος με ελάχιστη διείσδυση ανθρώπινων δραστηριοτήτων και αποτελεί βίαιη εισβολή και αναστάτωση μη αντιστρεπτή. Τέτοιες περιοχές στην Ελλάδα έχουν μείνει ελάχιστες και αποτελούν αυτό που λέμε ακόμα φύση. Το πολύ μεγάλο υψόμετρο όπου τοποθετείται δημιουργεί ακραίο οικολογικό περιβάλλον για την ανάπτυξη φυτών και σε συνδυασμό με το μητρικό πέτρωμα (ψαμμίτες κυρίως) οποιαδήποτε απομάκρυνση του επιφανειακού εδαφοκαλύματος θα αποτελέσει αφετηρία διαβρώσεων και την δημιουργία νέων ρεμάτων. Οι γυμνές επιφάνειες της ψευδαλπικής ζώνης την ημέρα "ψήνονται " απ’ τον ήλιο και το βράδυ παγώνουν, Το οργανικό έδαφος είναι ελαχίστου πάχους, αποτέλεσμα του κλίματος και της ποόδους βλάστησης (που σημαίνει μικρό βάθος ριζών και κατά συνέπεια διεργασιών) που απαιτεί χιλιετίες να δημιουργηθεί. Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες οποιαδήποτε αποκατάσταση είναι δύσκολη όπως παραδέχεται και ο συνάδελφος μελετητής που υπογράφει το κεφάλαιο της αναχλόασης, ανέφικτη κατ’ εμάς, όπως αποδεικνύουν τα πρανή των δρόμων βοσκοτόπων της περιοχής που έχουν ηλικία 30έτη, ή πρανή εγκαταστάσεων κεραιών κινητής τηλεφωνίας ηλικίας 15 ετών που παραμένουν "κρανίου τόπος".Στα υψόμετρα αυτά αναπτύσσεται σπάνια βλάστηση μεγάλης οικολογικής σημασίας και αυτός είναι και ο λόγος που τα περισσότερα ορεινά συγκροτήματα εντάχθηκαν στο δίκτυο ΦΥΣΗ 2000. Η συγκεκριμένη περιοχή αν και δεν είναι ενταγμένη στον κατάλογο αυτό, δεν έχει μικρότερη οικολογική σημασία τη στιγμή που εδώ περιλαμβάνονται τα υπολείμματα δασών οξιάς στο νοτιότερο όριο εξάπλωσής της στην Ευρώπη, (ότι είναι δηλ. το Βάι για τον φοίνικα) σύμφωνα με τη βιβλιογραφία. Αυτό και μόνο μπορούσε να αποτελέσει λόγο ένταξής στο εν λόγω δίκτυο. Επιπλέον στην περιοχή εντοπίζονται και σπάνια ενδημικά είδη όπως Centaurea princeps ενδημικό αποκλειστικά στην περιοχή!, Thymus hartvigii subsp. macrocalyx, Medicago medicaginoides που αναφέρονται στα διάφορα Red data books όπως π.χ το Medicago medicaginoides που απ’ όλη την Ελλάδα μόνο σ’ αυτή την περιοχή εμφανίζεται (είδος κυρίως της Ασίας) και εδώ είναι το ανατολικότερο όριο εξάπλωσής του. Στην περιοχή έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 1130 TAXA ων οποίων 111 ενδημικά των βαλκανίων και 80 Ελληνικά και έχει μεγάλη σημασία η διατήρηση της ενδοειδικής ποικιλομορφίας. Αποτελεί δηλ. περιοχή φυσικού αποθέματος προς διατήρηση και προστασία άσχετα αν δεν εντάχθηκε στο δίκτυο ΦΥΣΗ 2000, που αποτελεί κοινό μυστικό ότι συντάχθηκε πρόχειρα και χωρίς τη συνεργασία τηςτοπικής δασικής υπηρεσίας. Η χρήση για την αναχλόαση σπόρων του εμπορείου που παράγονται σε άλλες χώρες (συνήθως Αυστραλία ), έστω και αν είναι του ίδιου είδους, αποτελεί εισβολή ξένου γενετικού υλικού σε ένα φυσικό οικοσύστημα με άγνωστες συνέπειες για την εξέλιξη της ενδημικής βλάστησης η σύνθεση της οποίας δεν έχει καν μελετηθεί απ’ τον συντάκτη της μελέτης. Αυτό σημαίνει ότι μόνο επιδερμικά αντιμετωπίστηκε το θέμα των επιπτώσεων και της αποκατάστασης. Δεν είναι τυχαίο ότι ο μελετητής παραθέτει παραδείγματα απ’ τη Γαλλία αφού στον Ελλαδικό χώρο δεν υπάρχει αντίστοιχη εμπειρία και δεν σκόπιμο να αποτελέσουμε επι του προκειμένου του "κασσίδη το κεφάλι". Θα μπορούσε να προτείνει την απόξεση εκ των προτέρων όλου του φυτοτάπητα στις θέσεις των εκσκαφών υπο μορφή χορτόπλινθων, την διατήρησή του σε κατάλληλες συνθήκες ώστε να επανατοποθετηθεί στις γυμνές επιφάνειες που θα προκύψουν, για αποκατάστασή τους.Όσον αφορά την κατασκευή των δρόμων συνολικού μήκους 19,4χλμ. σύμφωνα με την εμπειρία μας απ’ τη διάνοιξη πολλών χιλιομέτρων δασικών οδών στην περιοχή μας, θα παραχθούν τουλάχιστον οι διπλάσιες ποσότητες εκχωμάτων ( μέση διατομή (8 m 3 ). Οι εκσκαφές που θα προκύψουν θα αλλοιώσουν οριστικά το τοπίο. Η αύξηση της κατά μήκος κλίσης μέχρι 20% ώστε να μειωθεί το μήκος δεν μας βρίσκει σύμφωνους. Αυτό γιατί οι χωματόδρομοι με κλίσεις > 8-9% αντί να στραγγίζουν εγκάρσια στις τάφρους, το νερό συγκεντρώνεται, ρέει κατά μήκος και διαβρώνει το κατάστρωμα. Έτσι βαθμιαία μετατρέπεται σε χαντάκι. Σε σχέση μ’ αυτό, δεν μας βρίσκει σύμφωνους η άποψη του καθηγητή κ. Παπακυριαζόπουλου ( Κεφ. Γεωλογικές, υδρογεωλογικές και γεωτεχνικές συνθήκες) ότι "δεν αναμένονται επιπτώσεις των έργων στην κίνηση των επιφανειακών υδάτων καθόσον οι μορφολογικές επεμβάσεις είναι περιορισμένης έκτασης και γίνονται στις ανάντη περιοχές των υφιστάμενων υδρολογικών λεκανών και ουδεμία παρέμβαση γίνεται στις κοίτες των ρευμάτων ". Θα συμβεί ακριβώς το αντίθετο, επειδή οι δρόμοι αναγκαστικά συγκεντρώνουν νερά που προέρχονται από το κατάστρωμά τους που είτε είναι εντελώς αδιαπέραστο είτε έχει ελάχιστη διηθητικότητα (οι χωματόδρομοι), όπως επίσης συγκεντρώνονται απ’ τη διακοπή των μικροχαραδρώσεων και τη οδήγησή τους με τις τάφρους σε μεγαλύτερα ρέματα όπου τοποθετούνται εγκάρσιοι οχετοί. Επειδή ακριβώς οι δρόμοι θα διανοιγούν στην κορυφή της πλαγιάς καινούργια ρέματα και διαβρώσεις θα ξεκινήσουν από εκεί. Επίσης δεν ευσταθεί η άποψη του κ. καθηγητή ότι "Στην ευρύτερη περιοχή εξαιτία ςτου ήπιου ανάγλυφου και του φλυσχικού υποβάθρου, δεν παρατηρούνται κινητικά φαινόμενα κατολισθήσεων και ερπυσμών". Σε όλη τη Δυτική πλαγιά (η πλευρά του Ν. Ευρυτανίας), είχαμε την ευκαιρία στις προσημάνσεις προς υλοτομία των συστάδων βήμα-βήμα, να διαπιστώσουμε πληθώρα μικροπηγών, κατολισθήσεων και ερπυσμών μέσου και μεγάλου βάθους, ρηξιγενείς επιφάνειες και πλαγιές ολόκληρες υπό μετακίνηση . Επομένως είναι άγνωστη η συμπεριφορά του γεωλογικού υποθέματος στην υπερφόρτωση και τους κραδασμούς.

Το Γενικό χωροταξικό σχέδιο της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας προορίζει τους ορεινούς όγκους για άλλες χρήσεις:

«Οι ορεινοί όγκοι (>800 μ.), αποτελούν σημαντικό χώρο αγροτο-δασικώνδραστηριοτήτων, ενώ τα ορεινά δάση και δασικές εκτάσεις, αποτελούνπεριοχές φυσικού αποθέματος προς διατήρηση και προστασία (Δ.3.3).

Ιδιαίτερα το τρίγωνο Άμφισσα-Λαμία-Καρπενήσι, αποτελεί κυρίαρχοχώρο φυσικού αποθέματος (Δ.3.3).- Τα μεγάλα φυσικά τοπία (NATURA κλπ), κυρίως τα υψηλά ορεινά και οιπολυπληθείς ιστορικοί και αρχαιολογικοί τόποι και τα θρησκευτικάμνημεία, ενδείκνυνται για εναλλακτικές μορφές τουρισμού (Β.5.3)»

Θεωρούμε επομένως ανεπίτρεπτες τις επεμβάσεις αυτού του μεγέθους, όσο και αν αυτές στην ΜΠΕ παρουσιάζονται ελάχιστες. Ο κυριότερος λόγος είναι ότι οι αρνητικές επιπτώσεις είναι οριστικές και μη αναστρέψιμες. Παρόμοια έργα μπορούν να χωροθετούνται σε μικρότερα υψόμετρα με εξίσου υψηλό αιολικό δυναμικό, όπου ήδη ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν προκαλέσει την καταστροφή του τοπίου και του εδάφους και μπορούν σε τελευταία περίπτωση να αποκατασταθούν οι εκτάσεις.

ΟΔ/ντής Δασών
Γιώργος Καραγεώργος

Δασολόγος